W Dzienniku Ustaw pod poz. 1693 opublikowano ustawę z 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (tzw. tarcza branżowa lub tarcza 5.0). Przepisy tego aktu prawnego przewidują dla określonej grupy przedsiębiorców możliwość skorzystania ze świadczenia postojowego i dodatkowego świadczenia postojowego oraz ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek za lipiec, sierpień i wrzesień br.

Wspomniana ustawa:

– została podpisana przez Prezydenta 17 września 2020 r., a data wejścia w życie części jej regulacji (tych w zakresie świadczenia postojowego i zwolnienia ze składek ZUS) to 15 października br. Od tego dnia można wnioskować o wsparcie z ZUS na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS;

– nowelizując ustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.), zwaną dalej ustawą antykryzysową wprowadza w szczególności:

• wydłużenie terminu na składanie wniosków o przyznanie świadczeń na dofinansowanie wynagrodzeń pracowników, o których mowa w art. 15g i art. 15gg ustawy antykryzysowej;
• uprawnienie organizatora turystyki do ubiegania się o wypłatę na rzecz podróżnego środków pieniężnych wpłaconych przez tego podróżnego na rzecz organizatora turystki na poczet imprezy turystycznej – w przypadku odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej lub rozwiązania tej umowy pozostającego w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii wirusa SARS-CoV-2. Ustawa zawiera także przepisy regulujące zasady i tryb składania wniosków przez organizatora turystyki, treść wniosku podróżnego, na rzecz którego ma zostać dokonana wypłata oraz zadania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, w tym przepisy dotyczące ochrony danych osobowych;
• stworzenie w Banku Gospodarstwa Krajowego Turystycznego Funduszu Zwrotów, z którego mają być realizowane, do wyczerpania zgromadzonych na nim środków, wypłaty na rzecz podróżnych, gdy podróżny nie otrzymał lub nie wyraził zgody na przyjęcie vouchera, o którym mowa w art. 15k ust. 2 ustawy antykryzysowej. Środki Funduszu pochodzić będą z: wpłat z budżetu państwa, z części której dysponentem jest minister właściwy do spraw turystyki, odsetek od lokat okresowo wolnych środków Funduszu Zwrotów zdeponowanych w bankach, oraz odsetek od środków przekazanych w depozyt, wpłaty z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, zwrotów wypłat oraz wpłat z innych tytułów;
• stworzenie w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym Turystycznego Funduszu Pomocowego, z którego mają być realizowane wypłaty na pokrycie zwrotów podróżnym wpłat należności za imprezy turystyczne, które nie zostały lub nie zostaną zrealizowane z powodu ogłoszenia albo wystąpienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w miejscu realizacji imprezy turystycznej nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności w rozumieniu art. 4 pkt 15 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 548 oraz z 2020 r. poz. 568). Środki tego Funduszu pochodzić będą z: wpłat i opłat organizatorów turystyki, odsetek od środków pieniężnych gromadzonych na rachunku bankowym, z przychodów z lokat środków Funduszu Pomocowego, ze środków uzyskanych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z pożyczek i kredytów na rzecz Funduszu Pomocowego, ze składek organizatorów turystyki (w wysokości nie wyższej niż 30 zł od każdego podróżnego z tytułu zawartej umowy o udział w imprezie turystycznej), ze zwrotów wypłat oraz z innych wpływów.
• dodatkowe świadczenie postojowe dla osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, o której mowa w dodawanym art. 15zs1 ust. 1 ustawy antykryzysowej;

– wprowadza także zmiany w następujących ustawach:

• ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe;
• ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych;
• ustawie z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych;
• ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych;
• ustawie z dnia 15 lipca 2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym.

Omawiana ustawa wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1)     art. 1 pkt 1, pkt 3 w zakresie dodawanych przepisów art. 15kc ust. 1–4 oraz ust. 13, 20 i 21 i pkt 14, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia;

2)     art. 1 pkt 3 w zakresie dodawanych przepisów art. 15kc ust. 5–12, ust. 14–19 i ust. 22, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.;

3)     art. 1 pkt 4–7 i pkt 10–13, które wchodzą w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia.

Wsparcie z ZUS

Ustawa wprowadza m.in. trzy formy wsparcia udzielanego przez ZUS przedstawicielom branży turystycznej, estradowej i wystawienniczej:

1. świadczenie postojowe

Prawo do świadczenia postojowego uzyskali przedsiębiorcy, którzy prowadzą przeważającą działalność jako agenci turystyczni i przewodnicy turystyczni.

2. dodatkowe świadczenie postojowe

Prawo do dodatkowego świadczenia postojowego będzie przysługiwało przedsiębiorcom, dla których przeważającym rodzajem prowadzonej działalności gospodarczej jest:

• transport turystyczny,
• wystawianie i występowanie w przedstawieniach teatralnych, operowych, baletowych, cyrkowych,
• prowadzenie pokojów zagadek, domów strachu, dyskotek, salonów gier elektronicznych, plaż, jarmarków.

3. zwolnienie z opłacania składek za lipiec, sierpień i wrzesień 2020 r.

Będzie przysługiwało płatnikom sektora turystycznego, hotelarskiego, organizacji i obsługi targów, konferencji, wystaw (na podstawie kodu przeważającej działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007).

Świadczenie postojowe

Świadczenie postojowe po raz pierwszy przysługuje osobom prowadzącym działalność oznaczoną na dzień złożenia wniosku, jako rodzaj przeważającej działalności kodem 79.11.A, 79.90.A (agenci i przewodnicy turystyczni).

1. prawo do świadczenia będą mieli przedsiębiorcy, którzy prowadzą przeważającą działalność oznaczoną kodem 79.11.A (agenci turystyczni) jeśli:

• rozpoczęli prowadzenie pozarolniczej działalność gospodarczej przed 1 kwietnia 2020 r.,
• zamieszkują na terytorium RP, mają obywatelstwo RP, Państwa Członkowskiego UE, Państwa Członkowskiego EFTA, Konfederacji Szwajcarskiej lub są cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium RP,
• odnotowali przestój w prowadzeniu tej działalności gospodarczej w następstwie wystąpienia COVID-19,
• nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu, chyba że podlegają ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 80% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w 2020 r. nie więcej niż trzykrotnie. Jeżeli świadczenie wcześniej zostało już trzykrotnie wypłacone to nie przysługuje ono ponownie.

2. prawo do świadczenia postojowego będą mieli przedsiębiorcy, którzy prowadzą przeważającą działalność oznaczoną kodem 79.90.A (przewodnicy turystyczni) jeśli:

• zamieszkują na terytorium RP, mają obywatelstwo RP, Państwa Członkowskiego UE, Państwa Członkowskiego EFTA, Konfederacji Szwajcarskiej lub są cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium RP,
• odnotowali przestój w prowadzeniu działalności gospodarczej w następstwie wystąpienia COVID-19,
• zawiesili prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej po dniu 31 sierpnia 2019 r.,
• działalność ma charakter sezonowy i w 2019 r. była wykonywana przez okres nie dłuższy niż 9 miesięcy.

Świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 80% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, obowiązującego w 2020 r. nie więcej niż trzykrotnie. Jeżeli świadczenie wcześniej zostało już trzykrotnie wypłacone to nie przysługuje ono ponownie.

Dodatkowe świadczenie postojowe

O dodatkowe świadczenie postojowe mogą ubiegać się osoby, które na dzień złożenia wniosku, prowadziły jako przeważającą działalność oznaczoną kodem PKD 49.39.Z, 77.39.Z, 90.01.Z, 90.02.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z (wykaz PKD poniżej), jeśli:

• uzyskały przychód z tej działalności w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku, niższy co najmniej o 75% w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.
• wcześniej skorzystały ze świadczenia postojowego (otrzymały co najmniej jedno świadczenie).

Dodatkowe świadczenie postojowe przysługuje w takiej samej wysokości co wcześniej wypłacone świadczenie i przysługuje nie więcej niż trzykrotnie.

Zwolnienie z obowiązku opłacania składek za lipiec, sierpień i wrzesień 2020 r.

Zwolnienie z opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych za lipiec, sierpień i wrzesień 2020 r. przysługuje płatnikom składek, którzy na dzień złożenia wniosku prowadzili jako przeważający rodzaj działalności, działalność oznaczoną kodami PKD 49.39.Z, 55.10.Z, 77.39.Z, 79.11.A, 79.90.A, 82.30.Z, 90.01.Z, 90.02.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z (wykaz PKD poniżej), jeśli:

• byli zgłoszeni jako płatnicy składek przed 30 czerwca 2020 r.
• przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w pierwszym miesiącu kalendarzowym, za który składany jest wniosek o zwolnienie z opłacania składek był niższy co najmniej o 75% w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.
• deklaracje rozliczeniowe i imienne raporty miesięczne zostaną złożone za miesiące wskazane we wniosku najpóźniej do 31 października br.,
• wniosek o zwolnienie z opłacania należnych składek zostanie złożony nie później niż do 30 listopada br.

Zwolnienie będzie przysługiwało niezależnie od tego czy zostały opłacone składki za wskazany we wniosku okres.

Tabela „Wykaz kodów według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007”

Źródło: ZUS